Nám da cách nhận biết và phương pháp điều trị

Tyrosinase là loại enzim hình thành nên sắc tố, trong một vài trường hợp bị mất kiểm soát hắc sắc tố sẽ xuất hiện.

Nám da là từ dùng để miêu tả hiện trạng tăng sắc tố phổ biến của phụ nữ khi mang thai hoặc sau sinh. Biểu hiện là sự xuất hiện của các mảng da tối màu rõ rệt trên vùng mặt hoặc một vài vị trí trên cơ thể.

Nguyên nhân gây nám da có rất nhiều, nó có thể bắt nguồn từ các yếu tố ngoại sinh hoặc nội sinh, như: thay đổi nội tiết tố đột ngột do mang thai, liệu pháp thay đổi hoocmon (HRT), tác dụng phụ thuốc tránh thai, … quá trình sản sinh sắc tố bị mất kiểm soát và không được ngăn chặn, dị ứng và bắt nắng do tiếp xúc với các tia UV thường xuyên và quá lâu. Ngoài ra, những yếu tố về gia đình, độ tuổi, các loại thuốc chữa động kinh cũng có vai trò gây nên hiện tượng nám da.

Nám da và cách nhận biết

Mặc dù rất hiếm nhưng nám da cũng xuất hiện tại một số vùng trên cơ thể như cẳng tay hoặc những nơi da hay tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời. Nhưng đa phần nám da chỉ xuất hiện nhiều tại vùng mặt, đặc biệt là hai má, đầu mũi, vùng trán và môi trên.

Nám da rất phổ biến ở phụ nữ, trong đó 90% phụ nữ mang thai đều mắc phải tình trạng này, có lẽ vì thế mà nám da còn được biết đến như là một loại “mặt nạ thai kỳ” (chloasma). Nám da vẫn xuất hiện ở đàn ông, tuy nhiên tỷ lệ này lại khá hiếm hoi, tầm 10% trong tổng dân số thế giới.

Nám da là căn bệnh không loại trừ sắc tộc, tuy vậy những người có nước da sẫm hoặc tối màu thường có nguy cơ dễ mắc hơn. Nám da có 3 dạng chính, bao gồm:

+ Nám da biểu bì: ảnh hưởng đến lớp da trên cùng và xác định bằng những đốm màu nâu sẫm.

+ Nám da trung bì: ảnh hưởng sâu đến phần trung bì và định rõ là những mảng da màu xanh xám.

+ Nám da hỗn hợp (kết hợp 2 loại trên): đây là loại khó điều trị nhất với các mảng da màu nâu xám và ăn sâu vào lớp trung bì. Trong các trường hợp các đốm sắc tố thay đổi kích thước, hình dạng lẫn màu sắc hoặc tạo ra cảm giác ngứa ngáy, chảy máu bạn nên dừng ngay liệu trình trị nám tại nhà và đến gặp bác sĩ ngay để xác định độ nguy hiểm.

Phương pháp điều trị nám da

Khác với đồi mồi, nám da có thể tự hết, biến mất vĩnh viễn sau thai kỳ hoặc lượng hoocmon nữ oestrogen giảm xuống, tuy nhiên trong các trường hợp không thể tự khỏi, nám da vẫn có những phương pháp điều trị để loại bỏ như:

1. Liệu pháp laser (Fraxel/Erbium YAG) hoặc ánh sáng có cường độ lớn (IPL)

Bằng cách sử dụng các tia laser như Fraxel/Erbium YAG hoặc ánh sáng có cường độ lớn IPL, các hắc sắc tố (nám) sẽ bị “thiêu đốt” và loại bỏ vĩnh viễn. Thêm vào đó, những liệu trình kết hợp được áp dụng đồng thời sẽ giúp da bạn được điều tiết, kích thích quá trình tái tạo collagen, qua đó kịp thời trả lại làn da khỏe mạnh, đàn hồi và mới mẻ.

Tuy vậy, để thu được kết quả như ý muốn bạn cần phải lựa chọn cho mình một địa chỉ thẩm mỹ uy tín để giảm thiểu các tác dụng phụ như viêm da, đau rát hay bỏng rộp. Đây là một phương pháp hoàn toàn khả thi mà bạn có thể tham khảo nếu muốn trị nám triệt để bang công nghệ cao.

2. Tẩy da hóa học với AHA
3.  

Còn có tên gọi là “dịch dung thay da”, đây là phương pháp tẩy da bằng Glycol axit (AHA) để lấy đi hết mọi lớp hắc sắc tố tồn tại trên biểu bì lẫn trung bì và trả lại cho chính chủ một làn da mới căng, mướt và đều màu hơn.

Mặc dù khá an toàn và không biến chứng, nhưng thời gian đầu khi thoa AHA lên mặt, da sẽ xuất hiện lần lượt xuất hiện các vết đỏ giộp. Nhưng sau khi lành lặn hoàn chỉnh, những lớp da mới sẽ lần lượt hiện ra bên dưới.

3. Tổ hợp phương pháp điều chỉnh

Ngoài hai cách kể trên, nám da còn được điều trị dựa vào một số loại dược mỹ phẩm chăm sóc da có chứa các thành phần đặc biệt, gọi chung là “tổ hợp phương pháp điều chỉnh”, có thể kể đến như:

+ Glycotic axit: đây là một hợp chất có hoạt tính khá hiệu quả trong việc chống chứng tăng sắc tố, được sử dụng bởi các bác sĩ da liễu để tẩy da hóa học.

+ Hydroquinone 2 – 4% (Hx) – được xem là hợp chất tẩy trắng da cực mạnh, mặc dù rất hiệu quả nhưng nó lại cấm sử dụng trong mọi loại mỹ phẩm và chỉ được sử dụng ở Mỹ khi có chỉ định của bác sĩ.

+ Arbutin – thành phần quan trọng trong hầu hết các sản phẩm làm trắng và xóa hắc sắc tố trên da ở Châu Á, tuy xuất thân là nguồn tự nhiên của Hx nhưng về tác động nó vẫn có vẻ yếu thế hơn nên tương đối lành tính, an toàn cho da.

+ Kojic axit: đây là sản phẩm phụ được tạo ra từ quá trình làm rượu sake Nhật, có công dụng ngăn chặn quá trình sản sinh hắc sắc tố.

+ Dẫn xuất vitamin C: thường được kết hợp với các thành phần hợp tính khác để nâng cao công dụng loại bỏ nám da.

+ Retinoic axit: hiệu quả trong việc loại bỏ nám nhưng lại là hợp chất chứa đựng nhiều tác dụng phụ nhất, ví dụ như: không thích hợp với làn da nhạy cảm, tạo ra cảm giác đau rát, dị ứng với ánh sáng mặt trời, …

+ B – resorcinol: hợp chất được chứng minh lâm sàng là an toàn nhất, có khả năng ngăn chặn tyrosinase chỉ sau 4 tuần.

4. Liệu trình chăm sóc da nám tại nhà
5. 

Thay vì điều trị bằng thuốc hoặc thẩm mỹ, nếu bạn cảm thấy chúng không an toàn hoặc vẫn đang lo sợ về các biến chứng thì liệu trình chăm sóc da nám tại nhà có thể là những gợi ý không tồi. Tuy vậy, hạn chế lớn nhất của phương pháp này chính là thời gian lâu, hiệu quả không rõ rệt, tốn công sức khá nhiều. Còn lại thì mọi thứ đều ổn, bạn có thể xem qua một vài gợi ý như thế này:

+ Đừng bao giờ quên bảo vệ làn da khỏi các tia UV mỗi khi ra ngoài với các loại kem chống nắng có độ quang phổ rộng, váy áo mũ trùm để tránh tình trạng nám da càng thêm nghiêm trọng.

+ Luôn làm sạch, dưỡng ẩm và chăm sóc da với các sản phẩm phù hợp với từng thể trạng.

+ Có thể tham khảo những công thức trị nám da từ dân gian như khổ qua, lá khế, hạt sen, …

+ Đến bác sĩ da liễu để soi da định kỳ cũng như theo dõi được hiện trạng của bản thân.

Hy vọng bài viết này có thể giúp các bạn bổ sung thêm được những kiến thức còn thiếu về da, đặc biệt là về nám, qua đó lựa chọn cho mình những liệu trình chăm sóc da phù hợp. Chúc các bạn luôn khỏe đẹp mỗi ngày!